4 juni 2024

Optimaal rendement: Het onderhoud van jouw warmtepomp ontleed.

Warmtepompen zijn onderhoudsarm, wat betekent dat je er over het algemeen weinig omkijken naar hebt. Toch zijn er wel wat dingen die je af en toe moet (laten) doen om deze investering in goede staat te houden. Gemiddeld gaat een warmtepomp 15 tot 20 jaar mee, maar als je hem jaarlijks door een technicus laat nakijken en daarnaast zelf op enkele zaken let, kan hij zelfs 30 jaar worden!

Dit laat je over aan de vakman

Een aantal dingen kun je zelf doen, daar komen we dadelijk op terug, maar het belangrijkste onderhoud blijft voorbehouden aan de vakman. Laat de warmtepomp uiteraard voor de winter nakijken door een technicus. Je kunt dit laten uitvoeren door het bedrijf dat de warmtepomp heeft geplaatst. Daarnaast is het mogelijk om een externe partij in te schakelen om de controles uit te voeren. Uiteraard is het belangrijk dat dit bedrijf over de juiste certificaten beschikt om de inspectie te mogen uitvoeren.

Checklist

  • De onderhoudsmonteur zal in de jaarlijkse controle de volgende zaken checken. Soms gaat het om een eenvoudige visuele controle, maar er zijn ook gespecialiseerde metingen bij.
  • De vervuiling van de buitenunit.
  • Het aantal draaiuren van de warmtepomp, om deze te vergelijken met voorgaande jaren.
  • Het aantal starts en stops van de compressor per uur (dat wordt bijgehouden in de warmtepomp).
  • Of alle componenten en de bedrading nog goed vast zitten.
  • Het stroomverbruik per fase, teveel stroomverbruik wijst meestal op slijtage.
  • Of er ergens lekkage is.
  • Het temperatuurverschil tussen de energiebron en het afgiftesysteem.
  • De waterdruk van het afgiftesysteem.
  • De conditie van de expansievaten.
  • De conditie van de circulatiepompen.
  • Het uitlezen van recente storingen.
  • Eventueel het glycolgehalte (bij bodemwarmtepomp).
  • De leidingfilters en eventueel reinigen.
  • Of de ventilator goed in balans loopt.
  • Of de thermostaat goed reageert.
  • Of alle temperatuursensoren de juiste waarde weergeven.
  • Doorlopen van het warmtepomp-menu’, staan er geen vreemde instellingen bij.
  • Visuele inspectie van compressor en koudemiddel-leidingen.

Hoewel het systeem lekdicht is, kan een warmtepomp na verloop van tijd toch een beetje gasvormig koudemiddel verliezen. Wanneer er te weinig koudemiddel overblijft, gaat het systeem minder goed werken. Ook het bijvullen van het koudemiddel mag officieel alleen door een erkend installateur.

Altijd twee jaar fabrieksgarantie

In Europa zijn de leveranciers verplicht om een volledige fabrieksgarantie van twee jaar te geven op de warmtepomp. Soms verlengt de leverancier deze garantie tot vijf jaar na aankoop op voorwaarde dat je meteen een onderhoudscontract afsluit. Als je de inspectie niet door de leverancier laat doen, maar door een gecertificeerd installateur, dan kun je nog steeds garantie van twee jaar claimen.

Wat kost warmtepomp-onderhoud door een vakman?

De prijs van een onderhoud fluctueert afhankelijk van het bedrijf waarmee je in zee gaat en de grootte van de warmtepomp. Heb je geen onderhoudscontract, dan mag je rekenen op de voorrijkosten tussen 50 en 70 euro afhankelijk van de reisafstand. Het uurloon van de technicus bedraagt ongeveer 50 euro, plus eventuele materiaalkosten. Over het algemeen betaal je voor het onderhoud van een lucht-waterwarmtepomp tussen de 150 en 220 euro. Wanneer er meerdere woningen in de buurt een warmtepomp hebben, kun je de onderhoudskosten drukken door een collectief onderhoudscontract af te sluiten. Dan kan de technicus ze allemaal in één keer nakijken.

Wat kost een onderhoudscontract?

De meeste installateurs zullen je aanraden een onderhoudscontract af te sluiten voor een jaarlijkse inspectie. Deze controle is vooral preventief. Meestal werkt men bij zo’n contract met een maandbedrag tussen de 10 en 25 euro afhankelijk van het type warmtepomp en het gekozen contract. Zo’n contract heeft voordelen, maar ook nadelen. Oordeel zelf welke argumenten bij jou het zwaarste doorwegen.

Voordelen van een onderhoudscontract:

  • De technicus merkt sneller opvallende veranderingen ten opzichte van voorgaande jaren en kan dan meteen ingrijpen.
  • Eenmalige intake procedure, niet steeds weer een aparte order.
  • Je weet van tevoren wat het jaarlijkse onderhoud kost.
  • Je hebt contact met één bedrijf en waarschijnlijk ook met één contactpersoon.
  • In het contract is meestal sprake van korting op onderdelen.
  • Vaak gaat een contract samen met afspraken over bereikbaarheid bij storingen.
  • Krijg je onverhoopt een storing, dan krijg je met een onderhoudscontract meestal hulp binnen de 24 uur.

Nadelen van een onderhoudscontract:

Onderhoudsbedrijven spelen op safe en willen geen risico lopen dat hun technici langer zullen werken dan begroot. Ze hanteren dus een veiligheidsmarge in de prijs.
Je kunt niet halverwege het jaar van het contract af. Je moet de looptijd van het contract respecteren en eventueel ook de opzegtermijn.
Dienstverleningsbedrijven dekken zich altijd in; lees dus aandachtig de voorwaarden die ze stellen.
Er is een groot tekort aan technisch personeel. Daarom rekenen deze bedrijven op hun beste personeel voor reparaties. Voor gewoon onderhoud sturen ze niet altijd hun beste kracht.
Soms gebeurt het dat er toch reparaties moeten gebeuren die niet onder het contract vallen en die kunnen erg duur uitvallen.

Bijstand op afstand

Sommige merken, zoals Daikin, hebben een module die het systeem van de warmtepomp vanop afstand in de gaten houdt. Wanneer er iets aan de hand is met het toestel kan het bedrijf via het beheerssysteem de instellingen controleren en zelfs aanpassen. In dat geval hoef je zelf niets te ondernemen.

Zelf doen

Wat je zelf kunt doen, komt neer op vier zaken: schoonmaken, obstakels verwijderen, een oppervlakkige inspectie en de bediening testen. We gaan wat dieper in deze vier onderhoudstaken.

Schoonmaken

Bij een lucht-waterwarmtepomp vervang of reinig je de filters om de 60 dagen. Het is mogelijk om deze filters te reinigen door ze even uit de warmtepomp te halen, het stof te verwijderen met een stofzuiger en ze dan in een mild schoonmaakmiddel te laten weken. Daarna maak je de ventilatorbladen schoon. Gebruik eerst een zachte borstel om het stof en vuil te verwijderen — een oude verfkwast is een uitstekend hulpmiddel. Veeg de ventilatorbladen schoon met een vochtige doek. Voel aan de ventilatorriem. Als die te los hangt, kun je die meteen een beetje aanspannen. Reinig ook de roosters die afhankelijk van de luchtstroom geopend of gesloten worden. Gebruik een zachte borstel en verwijder het stof, de haren van huisdieren en ander licht vuil.

Obstakels verwijderen

Bij een lucht-waterwarmtepomp is het vooral belangrijk om de vrije luchtstroom te waarborgen. Overwoekerd gras of onkruid in de buurt van de unit kan de werking van het apparaat ernstig belemmeren. Vooral na winderig weer in de herfst en winter kunnen takken en bladeren in de buitenunit terechtkomen. Zorg ervoor dat de zone rondom de warmtepomp zo schoon mogelijk blijft. Bij buitentemperaturen onder de 10°C kan ijsvorming op de buitenunit optreden, wat normaal is. Het apparaat beschikt over een automatisch ontdooisysteem dat in werking treedt. Let er echter op dat de buitenunit niet volledig bedekt raakt door sneeuw bij strenge vorst.

Inspectie

De meeste warmtepompen zijn uitgerust met een bak om condensatie op te vangen. Soms raakt deze bak verstopt met vuil of algen, waardoor deze kan overlopen. Als je dus een plasje rond de warmtepomp opmerkt, maak dan de opvangbak schoon. Als de warmtepomp glycol bevat (antivries), moet je deze jaarlijks bijvullen volgens de instructies van de fabrikant. Net als bij een verwarmingssysteem met een gasbrander, is het belangrijk om af en toe de druk van het afgiftesysteem te controleren. De druk moet altijd tussen 1,5 en 2 bar liggen.

Bediening testen

Het is verstandig om af en toe te controleren of de bediening goed werkt. Controleer de thermostaat en kijk of de thermostatische kranen functioneren. Als de warmtepomp zowel ruimteverwarming als sanitair warm water levert, heeft deze waarschijnlijk een tweekanaalsregelaar die voor elke instelling verschillende temperaturen programmeert. Controleer of de bedieningselementen goed werken en of de temperatuur correct is ingesteld.

Optimaal rendement: Het onderhoud van jouw warmtepomp ontleed.

4 juni 2024

Warmtepomp alleen voor de happy few? Wie geen geld heeft kan ook profiteren

4 juni 2024